Wandelaars: Henriette Vrij, Annemiek van Munster, Petra van Paassen, Machteld Cossee en Leo van Rijt.

Buddy's: Leo Scholten, Dorothé Garé, Jet Alsemgeest en John Pannekoek Loois.

Organisatie: Séverine Kas, Sofie Mangnus en Gert-Jan de Hoon.

Henriette Vrij - wandelaar

Haar credo: "Samen ben je sterk."

Henriette meldde zich aan als buddy. "Ik vind het heel belangrijk dat mensen die echt niet meer zien ook zo’n tocht kunnen maken. Ik zal het zelf ook fijn vinden mochten mijn ogen verder achteruit gaan dat anderen mij ook steunen.” 

Ze heeft zelf ernstig glaucoom, voelt zich enigszins visueel beperkt en heeft haar promotieonderzoek stopgezet door haar oogaandoening. Dit deed ons de vraag stellen of ze niet mee wilde gaan als wandelaar. Dat was even slikken, toch volgde er een ja.

Haar ervaring (november 2017)

"Camino Anders Bekeken heeft zeker veel in gang gezet in positieve zin. Helaas bleek mijn zicht flink achteruit gegaan, weer een operatie, maar nu sta ik wel open voor hoe ik zelf verder kan. Ik denk dat ik best veel heb losgelaten van ‘niet meer kunnen cq verlies’ naar de weg openen naar mogelijkheden. Dit wil niet zeggen dat ik er niet verdrietig meer om ben, maar wel meer open naar, laat maar komen, ik zie het wel."

Jet Alsemgeest - buddy

Haar credo: "Stel geen dingen uit, die je graag zou willen doen."

"Ik vroeg me af waarom 'Camino Anders Bekeken 2017'op mijn pad is gekomen. Het zal niet voor niets zijn geweest. Toeval bestaat niet. Vandaar dat ik toch maar besluit om in te schrijven en gewoon afwacht wat en waar het me brengt.

De Camino is een rustpunt/keerpunt in je leven. Even terug naar de basis, los van alles. Luxe en sociale media laat je thuis. Je onthaasten, zodat je meer bij jezelf komt om te kijken wat je nu werkelijk wil, wat je kan en bedenken hoe je dat zou kunnen bereiken. Bij deze Camino is het van belang om degene die ik mag begeleiden hetzelfde te laten voelen, zien en ervaren. Dat kan best heftig zijn. Als ik naar mezelf kijk."

Haar ervaring (november 2017)

"Leven als pelgrim is heerlijk, terug naar de basis, alleen wandelen, eten en slapen en genieten van de rust en natuur. Rugzak geen probleem, eten prima en geweldig om onze wandelaars een handje te helpen daar waar het nodig was. Mooie gesprekken en genoten van het vertrouwen dat je kreeg en kon geven."

Annemiek van Munster - wandelaar

Annemiek is aan haar rechteroog blind, links heeft ze een scherpte van 0.15 - 0.20, met 30 graden gezichtsveld.

Haar credo: "Bekijk het leven per dag."

"Toen ik de oproep zag, dacht ik: Ja, dit heb ik nu nodig in mijn leven. Negen jaar geleden heb ik gerevalideerd (schrijfster van de boeken +23 en Expeditie Ribbelroute). Met alle nieuwe vaardigheden en een grote portie acceptatie stortte ik mezelf weer in het leven. Werken, sporten, vrienden: nu moest ik het allemaal kunnen! Op een goede manier, met aandacht voor mijn beperking en met tig hulpmiddelen. In de loop der jaren ben ik echter toch weer in oude valkuilen gestapt, te ver over mijn grenzen gegaan. Mijn wil was zo groot, maar mijn lichaam trok het niet. Ik faalde op werkgebied, mijn roman werd keer op keer afgewezen, ander werk trok ik niet, mijn relatie strandde en tot overmaat van ramp ging mijn zicht achteruit. Ik belandde in een diepe depressie. Ik! Die alles zo goed geleerd had! Weer! 

Begin dit jaar krabbelde ik weer op. Met nieuwe inzichten. Ik wil een ander leven, met als grote rode draad: Ik ga niet meer werken. Ik ben afgekeurd, ik heb het negen jaar geprobeerd en het lukt me niet zoals ik zou willen. Mijn zicht is achteruit gegaan en ik moet zuinig zijn op wat ik heb. Werken definieert mij niet meer. Een enorme ommekeer voor een iemand met zo’n prestatiedrang als ik. Ik neem het leven zoals het komt. Laat me niet meer leiden door wat anderen van me denken. Bekijk het leven per dag. Deze pelgrimstocht wil ik gebruiken om deze ommekeer in mijn leven te beschouwen, te laten inklinken. Ik wil mijn oude leven definitief achter me laten.

Ik ben trots op mezelf dat ik deze ommekeer heb gemaakt, maar ergens blijft er iets aan me knagen, ‘kneus’. En dat gevoel wil ik helemaal kwijt raken. De pelgrimstocht is voor mij het instrument waardoor ik over het laatste jaar kan nadenken, mezelf eens eerlijk kan bekijken, door te wandelen, over mijn grenzen te gaan, buiten mijn comfortzone te treden en vooral met wildvreemden te praten waardoor ik mezelf weer helemaal met andere ogen kan bekijken."

Haar ervaring (november 2017)

“Het is de eenvoud van het leven, wandelen, de groep, de buddy’s, herbergen, eten en genieten. Terug naar de basis, goede gesprekken, op elke hoek weer een nieuwe verrassing. Buiten je comfortzone. Dat geldt eigenlijk voor iedereen, maar zonder CAB zou ik dit als slechtziende nooit kunnen meemaken."

John Pannekoek Loois - buddy

Zijn credo: "Een bijzonder initiatief!"

"Ik kan niet precies omschrijven wat mij tot een goede buddy maakt, ik kan goed luisteren en indien nodig praten om iemand te kunnen begrijpen, het blijft iedere keer een nieuw leerproces van twee kanten omdat hetgeen ter sprake komt nooit hetzelfde zal zijn.

Mijn toegevoegde waarde kan mijn optimisme zijn en iedereen in zijn eigen waarde laten, en in een overlegsituatie een positieve inbreng hebben. De moed hebben om van beide kanten je zekerheden los te laten en met anderen een onbekend avontuur aan te gaan.

Het leren kennen van andere mensen met een handicap waar ikzelf geen weet van heb hoe dat voelt ( ik ben zelf aan staar geopereerd, wat mij destijds onzeker deed voelen b.v. ‘s-avonds en in het verkeer). De Camino geeft mij wel een gevoel voor verantwoordelijkheid, voor de mensen die met je meegaan en voor mijzelf, een gevoel om het voor iedereen tot een goed einde te brengen."

Zijn ervaring (november 2017)

"De eerste stappen in Molinaseca en Ponferrada waren eigenlijk wat onwerkelijk, zo zit je nog thuis en heel snel zit je ergens anders in het buitenland en in een totaal ander ritme. Van Molinaseca naar Ponferrada is het tegen het eind van die dag zwaar geweest, de spanning om voor het eerst te lopen met iemand die heel slecht ziet, te bezorgd, alles proberen te voorkomen en daardoor werkte het tegen je."

Petra van Paassen - wandelaar

Petra heeft aangeboren staar en onwillekeurig schokkende ogen. "In procent uitgedrukt zie ik 12%, stabiel en totaal beeld. Ik kan er in bekende omgeving alles prima mee."

Haar credo: "Willen is kunnen."

"De Camino naar Santiago, het pad van mijn uitdagingen lopen, is een lang gekoesterde wens. Wat ik er van verwacht is een bijzondere levenservaring met onverwachte zaken. Wat ik op deze pelgrimstocht meeneem: mijzelf met zo min mogelijk ballast letterlijk en figuurlijk. Wat ik achterlaat: de hectiek en de opdringerigheid van het leven waar je bijna niet van los kan komen en de mensen die mij dierbaar zijn. Wat ik hoop dat het mij oplevert: een inspirerende inzichtgevende ervaring waarin ik mijzelf beter leer kennen. 

Gezien mijn visuele beperking zou dit pad in een onbekende omgeving alleen bewandelen lastig zijn. Maar het wandelen op zichzelf met mijn visie niet onmogelijk. Willen is kunnen en een positieve geestkracht zorgt voor de oplossingen. Om met een groep te gaan van twaalf mensen die allemaal hun eigen motivatie hebben om deze pelgrimstocht te volbrengen, voelt voor mij als een hele bijzondere beleving en uitdaging."

Haar ervaring (november 2017)

"Het heeft mij dichter bij mijzelf gebracht. Ik ging voor rust en ruimte, en voor mijzelf denk ik achteraf aan het ‘einde’ van een verwerkingsproces. En nu ik thuis ben begint de pelgrimstocht pas echt! Ja, ik had deze tocht nodig om eens goed waar te nemen. En er is een mooi zaadje geplant: Ik mag er zijn!"

Dorothé Garé - buddy

Haar credo: "Probeer steeds het beste te maken van wat je gegeven is."

"Ik zou graag de voettocht van Ponferrada naar Santiago de Compostela meemaken vanwege de bijzondere ervaring zelf. Het initiatief van de Camino Anders Bekeken brengt dit voor mij binnen bereik. Door als buddy te fungeren kan ik op mijn beurt die mogelijkheid bieden aan mensen met een visuele beperking. Wat is er mooier dan dat? 

Ik verwacht dat de buddytaak om te beschrijven wat er te zien is en te bespreken wat er is te horen, te ruiken en te voelen de bijzondere ervaring alleen nog maar zal intensiveren. Het zal overigens niet gemakkelijk worden. Lang weg van huis en op stap met onbekenden is op zichzelf al een enerverende aangelegenheid. Het lopen, waardoor de tijd wordt vertraagd, en de fysieke prestatie gecombineerd met de buddyrol zullen het lichaam, de zintuigen en de mentale weerstand danig op proef stellen. Dat onderschat ik absoluut niet, maar ik wil me daardoor zeker niet laten afschrikken. 

De Camino naar Santiago zal mij persoonlijk de ruimte bieden voor noodzakelijke onthaasting, voor afstand en reflectie. Ik hoop bovendien meer te weten te komen over hoe het is om met een (visuele) beperking te leven en ben benieuwd naar die belevingswereld. Die inzichten hoop ik te kunnen gebruiken voor mijn inzet voor de functie-beperkte student in zijn algemeenheid. Studeren is voor deze groep zoveel meer dan alleen studeren. Al met al verwacht ik van de Camino veel te kunnen leren over grenzen. Waar ik kan, zal ik helpen bij het verleggen van grenzen, evenwel in de hoop ook meer inzicht te krijgen in het omgaan met grenzen, en het stellen van (eigen) grenzen."

Haar ervaring (november 2017)

"Ik heb geleerd dat je best eens uit je comfortzone kunt treden; dat dit hele mooie ervaringen kan opleveren. Dat we allemaal op elkaar lijken; dat de grote thema’s voor iedereen min of meer dezelfde zijn, dat je dus op jezelf kunt vertrouwen in de benadering van de ander. Dat slechtzienden en dus ook andere mensen met een functiebeperking hun identiteit niet ontlenen aan hun handicap, zoals we in eerste instantie misschien wel geneigd zijn te denken. Ik denk geleerd te hebben om mensen met een functiebeperking makkelijker te kunnen benaderen."

Machteld Cossee - wandelaar

Machteld heeft het Syndroom van  Usher. “Ik ben slechthorend geboren en mijn visuele beperking werd achterhaald rond mijn 17e levensjaar.”

Haar credo: "Niets is zo als het lijkt."

"Eigenlijk heb ik de afgelopen jaren een continu ‘gevecht’ met mijzelf gehad en de Camino lijkt mij een uitgelezen moment om de afgelopen jaren te kunnen reflecteren en daarna mijn blik te richten op de toekomst. Door helemaal los te komen van het thuisfront, elke dag het lijf het werk te laten doen, lijkt mij de perfecte combinatie daarvoor. Ik ben sinds een paar jaar ook een fervent hardloopster geworden en enthousiast lid van Running Blind. Nooit gedacht dat ik hardlopen zo heerlijk zou gaan vinden. Ook hierin ben ik (onbewust) vrij competitief en wil ik steeds weer een pr neer zetten. 

De Camino uitlopen is sowieso een prestatie, en ik hoef er van mijzelf geen competitiestrijd van te maken. Dat geeft bij voorbaat al een ontspannen en fijn gevoel. Samen met een groep op stap waarvan ik waarschijnlijk niemand ken, vind ik alleen maar reuze interessant. Dat hoort ook bij grenzen verleggen."

Haar ervaring (november 2017)

"Doordat ik een lange periode van huis was met de CAB en weg van mijn rol als moeder, partner en vriendin kon ik mijzelf weer vinden. Dat was lang geleden en ik ontdekte dat ik ook nog leuk kan zijn zonder al die rollen. Tevens heb ik meer rust gekregen over de toekomst, niet alles hoeft nu. Later kan ook nog wat, al zal mijn gehoor en gezichtsvermogen minder zijn dan nu."

Leo Scholten - buddy

Zijn credo: "In een groep vind ik mijn plek wel."

"De advertentie in Op Pad trok me over de streep. Een stuk van de Camino lopen was altijd al een wens, maar allerlei omstandigheden zorgden ervoor dat het niet gebeurde. Mijn vrouw kan niet meer met een rugzak lopen en mijn 'bedrijf' een caravanstalling laat het niet toe dat ik lang afwezig ben. 

De wandelaar waarmee ik vorig jaar liep is een ervaren Camino-loper en actief bij het beheer van refugio’s. Ook hij heeft me enthousiaster gemaakt. Zoals ik al aangaf, ben ik actief in het vrijwilligerswerk en heb ik ervaring met het omgaan met groepen. Met één op één begeleiding heb ik ervaring opgedaan met kinderen als remedial teacher en zorgcoördinator, maar minder met volwassenen. Ik hoop met mijn ervaring op het gebied van wandelen en het omgaan met mensen een bijdrage aan het team te kunnen geven. Het wordt mijn eerste ervaring met de Camino, maar ik heb wel ervaringen van anderen kunnen lezen en maak daaruit op dat het een heel bijzondere ervaring is. Ik wacht het in positieve zin af."

Zijn ervaring (november 2017)

"Het succes van de Camino Anders Bekeken zit voor mij in de ontmoeting met elf prachtige mensen, samen presteren, lol maken, elkaar helpen waar het nodig is. In korte tijd zijn twaalf ‘vreemden’ vrienden geworden voor elkaar."

Leo van Rijt - wandelaar

Leo heeft retinitus pigmentosa. RP is een erfelijke oogziekte.  "Ik ga er voor het gemak vanuit dat ik nog ongeveer 2% zie, van wat een goedziende ziet."

Zijn credo: "Ik geloof in de kracht van een goed gesprek."

"Tijdens de afgelopen jaren heb ik diverse mensen (vaak  leeftijdgenoten) gesproken, die de pelgrimsroute naar Santiago de Compostella hebben gelopen. Daaronder was ook een kennis die deze tocht vanuit Nederland heeft gefietst. Door hun enthousiaste verhalen heb ik regelmatig over de mogelijkheden gedagdroomd, of en met wie ik deze historische tocht zelf zou kunnen lopen. Ik wandel namelijk graag en ben vanuit mijn vorige werk , als senior designer, enorm geïnteresseerd in kunst, cultuur en architectuur. Daarbij ga ik graag een mentale en/of fysieke uitdaging aan. Dat past geheel in mijn levensfilosofie. Naar mijn mening moet een mens zijn passie en talenten volgen en daarvoor ten aller tijde blijven gaan! Deze filosofie heb ik nog nooit losgelaten. Ook mijn huidige status als maatschappelijk blinde, heeft daarin niets veranderd. 

Dat is ook niet gebeurd toen ik medio 2015 met mijn werk ben moeten stoppen, ten gevolge van de geleidelijke degeneratie van RP. Het was de dag die ik had zien aankomen en waarop ik wist dat ik mijn ernstige visuele beperking niet langer meer kon ontkennen. Het was ook de dag waarop mijn kaartenhuis instortte. Een prachtig bouwwerk waar ik mijn hele leven met gedrevenheid aan had gewerkt, maar waarvan het gevaar van instorting al langer bekend was. De verbinding van het fundament had zijn kracht verloren en was zelfs niet meer met hulp van collega´s te herstellen. Ik prijs mij gelukkig dat mijn gedrevenheid en wilskracht nog altijd mijn drijfveer zijn. Zonder doorzettingsvermogen en creativiteit was het mij nooit gelukt om 36 jaar mijn passie binnen mijn werk te volgen. Voor mij is de Camino ook een proef, om te achterhalen of ik de gebeurtenissen van de laatste jaren mentaal goed heb doorstaan."

Zijn ervaring (november 2017)

"Zittend In het taxibusje, waarmee we van Santiago de Compostela naar Molinaseca zijn gebracht, raakte ik voor het eerst onder de indruk van de route die voor ons lag; een afstand van meer dan 200 km! Bij het verder verstrijken van de tijd begon ik steeds meer te twijfelen; 200 km lopen! 'Zou mij dat lukken?'"

Sofie Mangnus is werkzaam bij Visio en was buddy in 2015. In 2016 is ze toegetreden tot het bestuur van Stichting Anders Bekeken en organiseert ze Camino Anders Bekeken mee.

Haar motivatie om de Camino te wandelen: "Het dagelijks alleen maar wandelen, ervaren en delen met elkaar van wat er op dat moment is, biedt ruimte om stil te staan bij jezelf, wie je bent en wie je wilt zijn."

Sofie is besmet geraakt met het Caminovirus en heeft in april 2016 met haar moeder een deel van de Camino gelopen.

Séverine Kas is slechtziend en slechthorend (syndroom van Usher) en heeft de kracht van de camino in 2015 letterlijk ervaren. Zij gaat vanaf 2016 mee als slechtziende ervaringsdeskundige, organiseert mede Camino Anders Bekeken en is voorzitter van Stichting Anders Bekeken.

"Het lopen van de Camino heeft me gebracht dat ik heus wel uitdagingen aan kan gaan, dat het eigenlijk ook niet eens erg is dat ik niet meer in m’n eentje op expeditie kan. Het is eigenlijk wel leuk met z’n tweeën of meerderen. Mijn hernieuwd zelfvertrouwen maakt Usher minder aanwezig, of wellicht beter bij mezelf passend… dus dat ik weer met een lach naar mezelf en anderen kan kijken. Ik heb het gevoel content te zijn met de ervaringen en belevenissen die ik mee maak."

Noem de Camino en je tovert een glimlach op het gezicht van Séverine. 

Gert-Jan de Hoon is mede-initiafiefnemer van Camino Anders Bekeken en mede-oprichter van Stichting Anders Bekeken in 2015. "De pelgrimstocht in 2015 was een bijzondere ervaring om aan deel te nemen. Eigenlijk wisten we toen al dat we opnieuw op pad zouden gaan."

Zijn credo: "Als het regent wordt je nat, als de zon schijnt heb je het warm en 's avonds zijn je voeten moe van een dag wandelen. Dat is het simpele leven van een pelgrim."

Als pelgrim wandelde hij de Camino voor de eerste keer in 2005. De Camino riep hem sindsdien terug om te blijven wandelen.  Over zijn ervaringen schreef hij het boek Een pelgrimstocht naar Santiago. Als coach wandelt hij met groepen en individuen in Nederland en in het buitenland en de camino in Spanje (Camino Coaching).

"Wat is er mooier om als buddy een ander de mogelijkheid te bieden zijn of haar dromen te laten leven en te groeien als persoon."